انواع فنولها و اسیدهای فنولیک:
شامل:
+ فنولهای ساده، از جمله:
هیدروکوئینون، رزوریکینول، کتکول، فلوروگلوکینول، پیروگالول
در میان این فنولهای ساده، هیدروکوئینون ها زیادتر هستند و در خانواده های اریکاسه(Ericcaceae) و رزاسه(Rosaceae) بیشتر دیده میشوند. برخی دیگر از این فنولها در برخی سرخس ها خاصیت کرم کُشی دارند. اما بقیه، زیاد رایج نیستند.
+ اسیدهای فنولیک که از بنزوئیک اسید مشتق میشوند، از جمله:
پروتوکاتکوئیک اسید، گالیک اسید، p-هیدروکسی بنزوئیک اسید، وانیلین، وانیلیک اسید و سالیسیلیک اسید
+ ترکیبات فنولیک که مشتق اسید سینامیک اند، از جمله:
سینامیک اسید، 5-هیدروکسی فرولیک اسید، فرولیک اسید، کافئیک اسید، p-کوماریک اسید، سیناپیک اسید، و اسید کلروژنیک
این ترکیبات، بصورت آزاد و استر زیادند.
و بیشتر در گیاهان عالی و پیشرفته تر دیده میشوند.
کاربردها و اثرات درمانی فنولها و اسیدهای فنولیک:
1. ضد عفونی کننده ی مجاری ادراری: مانند آربوتین که همان هیدروکینون است بعلاوه ی یک قند (دولیکول)، که حساسیت را پایین می آورد.
2. مهار سنتز ملانین - خاصیت ضدّ لک (مثلاً آربوتین همچنین خاصیت ضدّ لک دارد.)
3. ضدّ التهاب: سالیسیلات ها (اسید سالیسیلیک + استیل = آسپرین)
4. ضدّ باکتری و ضدّ قارچ؛ خصوصاً در برابر میکروارگانیسم های فیتوپاتوژن: همه ی اسیدهای فنولیک، این خاصیت را دارند.
در ادامه، به گیاهانی که دارای اسیدهای فنولیک هستند، اشاره میشود.